Abhazya Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı S. Şamba'nın Rus çevrimiçi haber yayını News.ru'ya verdiği röportaj

Abhazya Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı S. Şamba'nın Rus çevrimiçi haber yayını News.ru'ya verdiği röportaj
15 February 2025 39

— Sergey Mironoviç, Dışişleri Bakanlığı'na başkanlık etmek ne zaman daha zordu - 1990'ların sonu ve 2000'lerin başında mı yoksa şimdi mi?

— Hiçbir zaman kolay bir zaman geçirmedik. En zor dönem, insan kayıplarının ve yıkımların yaşandığı savaş dönemiydi. Abhaz diplomasisinin gelişmesi, uluslararası ilişkilerin çok aktif olduğu savaş sonrası dönemde gerçekleşti. Gürcistan-Abhazya ihtilafının çözümüne Birleşmiş Milletler (BM), Rusya, ABD, İngiltere, Almanya, Fransa ve önde gelen insani yardım kuruluşları katıldı. Şu an zor bir dönemden geçiyoruz, çünkü küresel değişimin yaşandığı bir çağda yaşıyoruz.

Abhazya, tarihin önemli dönemlerinde daima olayların ortasında kalmıştır. Bu durum, Rus ve Osmanlı imparatorluklarının ilişkilerini düzelttiği 19. yüzyılda da böyleydi, bugün de böyle. Şimdi Rusya Federasyonu'nun dünya düzenini yeniden yapılandırma yolunda verdiği inanılmaz mücadele sayesinde yaratılmakta olan yeni bir sistemin parçasıyız. Rusça konuşuyoruz ve medeniyetin bütün kazanımlarını Rus kültürüyle öğrendik. Bu yüzden kendimizi Rus dünyasının bir parçası olarak görüyoruz. Bunun için vatandaşlarımız SVO bölgesinde savaşıyor, 50'den fazla şehit verdik. Küçük Abhazya için bu çok fazla.

— Küresel girdapta Abhazya’nın dış politikasının öncelikleri nelerdir?

— Dış politikamızın rotasını açıkça Rusya Federasyonu ile ittifak olarak belirledik. İlişkimizi tanımlayan bir anlaşma var. Savaş halinde taraflardan her biri müttefikin safında yer alacaktır. Abhazya'nın dış politikadaki en önemli görevi ise Rusya ile ilişkilerini güçlendirmektir. Bu birlik, güvenlikle ilgili olanlar da dahil olmak üzere tüm sorunlarımızı çözmemize ve ekonomik kalkınmayı sağlamamıza imkân veriyor. Bunlar her devletin asli görevleridir.

— Sonbaharda Rusya-Abhazya ilişkilerinde oldukça ciddi bir kriz ortaya çıktı. Bunu nasıl aştınız?

— Bu geçici kriz dönemine Abhazya’daki olaylar, hukuka aykırı ve anayasaya aykırı eylemler neden olmuştur. Ancak durum yeniden hukuki düzene sokuldu. Şu anda devletin bütün kurumları çalışıyor, erken cumhurbaşkanlığı seçimi yapılıyor, her şey hukuk çerçevesinde yürümektedir.

— Seçim sonuçları Rusya ile işbirliğini etkileyecek mi?

— Şu anda karar vermek zor. Ancak iktidar adayı eski Devlet Başkanı Yardımcısı Badra Gunba, geçici olarak sınanan Rusya Federasyonu ile ilişkilerimizi yeniden canlandırmayı başardı. Onun çabaları sayesinde eski karşılıklı saygı ve işbirliği politikamıza geri döndük.

— Yakında Suhum'daki Babushara Havaalanı açılacak - Suhum'un uluslararası V.G.Ardzınba ismi olan havalimanına. Rusya dışında hangi ülkelerle hava trafiği başlayabilir?

— İlk etapta iki ülke arasında uçuşlar gerçekleştirilecek. Ama gelecekte başka yönlerin de açılacağını umuyoruz. Şunu vurgulayayım: Rusya ile ittifak küçük Abhazya'nın bütün sorunlarını çözer. Bizim için Rusya Federasyonu kocaman bir dünya. Elbette diğer ülkelerden tanınmayı hedefliyoruz, ancak bu herhangi bir pratik faydadan ziyade bir prestij meselesidir.

— Abhazya'nın bağımsızlığını tanıyan Suriye ile ilişkiler sürdürülüyor mu?

— Evet, büyükelçiliğimizle temaslarımız devam ediyor, cumhuriyetin yeni yetkilileriyle de aynı şekilde faaliyet gösteriyor. Hiçbir sorun yok, Suriye'deki yeni yönetim, bölgenin güvenliğini sağlıyor.

— Abhazya'da artık Türkçe daha çok konuşulmaya başlandı ve çok sayıda lokontalar ortaya çıktı. Türkiye ile ilişkiler nasıl gelişiyor? Son yıllarda neler değişti?

— Aslında o kadar da fazla değil. Türkiye'den memleketlerine dönüp küçük lokantalar açan belli sayıda soydaşlarımız var. Abhaz halkının büyük çoğunluğu Türkiye'de yaşamaktadır. İşte bahsettiğim 19. yüzyıldaki olayların sonucu tam da budur. Ankara ile temaslarımız var, Devlet Geri Dönüş Komitesi faaliyette. Abhazların tarihi vatanlarına dönmeleri ve Türkiye ile bir zamanlar Osmanlı İmparatorluğu toprakları olan diğer ülkelerdeki diasporamızla bağların güçlendirilmesi için çalışmaktadır.

— Son yıllarda Transkafkasya'daki durum değişti. Ermenistan ve Gürcistan dış politikalarını gözden geçiriyor. Bu değişimler Abhazya için hangi riskleri veya fırsatları beraberinde getiriyor?

— Bölgedeki devletler arasında normal ilişkilerin geliştirilmesine ilgi duyuyoruz. Abhazya bunu memnuniyetle karşılayacaktır. Rusya ile Ermenistan arasındaki geleneksel bağların gelişmesini ve aramızda barış ve işbirliğinin hakim olmasını isterim.

— Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, sonbaharda Rusya'nın Gürcistan'a Abhazya ve Güney Osetya ile ilişkilerinin normalleştirilmesi konusunda yardım etmeye hazır olduğunu belirtmişti. Bu sürecin herhangi bir umut vadettiğini düşünüyor musunuz?

— Biz Gürcistan'la barışçıl ilişkilerden yanayız. Abhazya, Cenevre görüşmelerinde güç kullanılmaması konusunda bir anlaşma yapılmasını önerdi, ancak Gürcü tarafı şimdiye kadar böyle bir belgeyi imzalamayı reddetti. 1997 yılında Rusya Dışişleri Bakanı Yevgeni Primakov, Tiflis'te Abhazya Devlet Başkanı Vladislav Ardzinba ile Gürcistan Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze arasında bir görüşme organize etti. İşte tam da böyle bir belgenin imzalandığı olayda ben de hazır bulundum. Yeniden başlatılması konuşuluyor.

— 12 Şubat'ta, Transkafkasya'da Güvenlik ve İstikrar Konusunda Uluslararası Görüşmelerin eşbaşkanları Suhum'u ziyaret etti. Ziyaretlerinin amacı neydi?

— Sadece Abhazya'yı değil, Güney Osetya'yı ve Rusya'yı da ziyaret ediyorlar. Yakında Cenevre'de gerçekleşecek olan bir sonraki toplantı öncesinde pozisyonlar üzerinde mutabakata varılıyor. Bir dönem Olay Önleme ve Müdahale Mekanizmamız (IPRM) vardı, ancak daha sonra Gürcistan bizim önerdiğimiz uzlaşma seçeneklerini [anlaşmazlıkların çözümü için] reddetti. Her halükarda taraflar arasında bir danışma hattı var, herhangi bir soru ortaya çıktığında birbirlerine ulaşabiliyorlar.

Yakın zamanda böyle provokatif bir eylem gerçekleşti: Gürcü helikopteri topraklarımıza uçtu. İhbar hattı kuruldu ve ihtilaf çözüldü. Tiflis, olumsuz hava koşullarını gerekçe gösterdi. Ama biliyoruz ki kötü havalarda helikopterler hiç havalanmıyor.

Kaynak: news.ru

X

Geri Bildirim Formu

Adın:
E-posta:
Telefon:
Mesajınız: